mieć złote serce

* * *

1. (narząd; fragment piersi; natura człowieka; siedlisko uczuć; wyobrażenie serca, rysunek; odwaga; środek czegoś) heart; bratnie serce a person after one's own heart; Serce Jezusowe kośc. the Sacred Heart; serce miasta the heart of the city; sztuczne serce med. artificial heart; waleczne serce brave heart; ( osoba) a heart of oak; niewydolność serca pat. heart l. cardiac failure; zawał serca l. mięśnia sercowego pat. coronary thrombosis; pot. coronary, heart attack; zatrzymanie akcji serca pat. cardiac arrest; bicie serca heartbeat; dama serca ladylove; dobroć serca kind-heartedness, the milk of human kindness; linia serca ( na dłoni) heartline; operacja na otwartym sercu chir. open-heart surgery; przeszczep serca chir. heart transplant; przyjaciel od serca bosom friend; rozmowa od serca heart-to-heart talk; bez serca ( o osobie) heartless; całym sercem l. z całego serca whole-heartedly, with all one's heart and soul; chować w sercu urazę do kogoś bear a grudge against sb; chwytać za serce tear at sb's heart; co w sercu, to na języku what the heart thinks, the mouth speaks; co z oczu, to i z serca out of sight, out of mind; człowiek wielkiego serca a person of great heart; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; drogi memu sercu dear to my heart; iść l. pójść za głosem serca let one's heart rule one's head; kamień spadł mi z serca that's a load l. weight off my chest l. mind; leżeć komuś na sercu (o problemie, sprawie) press heavily on sb's mind; ( o winie) lie heavy on sb; mieć dobre serce be kind-hearted, have one's heart in the right place; mieć do czegoś serce have one's heart in sth, have the heart to do sth; nie miałem serca mu o tym powiedzieć I didn't have the heart to tell him about it; wiesz, jakoś nie mam do tego serca (= nie mam na to ochoty) you know, I just don't have my heart in it; mieć miękkie serce be soft-hearted; mieć miękkie serce dla kogoś be an easy touch for sb, have a soft spot for sb; mieć problemy z sercem have a heart condition; mieć serce na dłoni wear one's heart on l. upon one's sleeve; mieć serce z kamienia have a heart of stone l. flint; mieć złote serce have a heart of gold; miejże serce! (= okaż dobroć) have a heart!, show mercy!; nie mieć Boga w sercu be heartless; oddać komuś swe serce (= zakochać się) give l. lose one's heart to sb; od serca l. z serca płynące (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart, heart-felt; okazać komuś serce show kindness to sb; otworzyć l. obnażyć przed kimś serce open l. bare one's heart to sb; podbić czyjeś serce win sb's heart; przyjąć kogoś z otwartym sercem give sb a heart-felt welcome; przypadł mi do serca I got to like him; radować czyjeś serce gladden one's heart; radujący serce (widok, historia) heartwarming; ranić czyjeś serce make sb's heart ache; rozdzierać komuś serce rend one's heart, tear one's heart out; rozpierać komuś serce ( o uczuciu) fill one's heart; serce mi krwawi (z jej powodu) my heart is bleeding (for her); serce się kraje my heart breaks l. bleeds; serce mi się wyrywa my heart is willing; serce mi stanęło (ze strachu, podniecenia) my heart missed l. skipped a beat; serce mi zmiękło (z litości) my heart melted (with pity); serce nie sługa the heart wants what it wants; serce podchodzi mi do gardła I've got my heart in my mouth l. throat; serce zabiło mi mocniej l. skoczyło (z radości) my heart leapt (with joy); serce zaczęło mi bić szybciej my heart quickened; sercem jestem z tobą my heart goes out to you; skraść komuś serce steal one's heart; sprawić, że serce komuś szybciej zabije stir sb's blood; to balsam na moje serce it warms the cockles of my heart; to mi szkodzi na serce it's bad for my heart; w głębi serca ( być kimś) at heart; (myśleć, czuć) deep in one's heart, in one's heart of hearts; wkładać w coś dużo serca put one's heart to sth; wziąć sobie coś do serca take sth to heart; z biciem serca with a beating l. pounding heart; z całego serca with all one's heart; (= entuzjastycznie) with heart and hand; ( kochać kogoś) heart and soul; z bólem serca reluctantly; z ciężkim/lekkim sercem with a heavy/light heart; zrobiłem to z ciężkim sercem ( niechętnie) it went very much against the grain with me; z dobrego serca out of the goodness of one's heart; z głębi serca from the bottom of one's heart; złamać komuś serce break sb's heart; z ręką na sercu hand on heart; z ręką na sercu, nie wiem cross my heart, I don't know; żywiej zabiło mi serce my pulse quickened.

2. ( dzwonu) tongue, clapper.

- atak/choroba serca a heart attack/disease

- bicie jego serca the beat a. beating of his heart, his heartbeat

- operacja na otwartym sercu open-heart surgery

- przeszczep serca Med. (operacja) a heart transplant

- rozrusznik a. stymulator serca Med. a pacemaker

- wrodzona wada serca a congenital heart defect

- mieć słabe/chore serce to have a weak/bad heart

- umrzeć na serce to die of heart failure

- on ma serce jak dzwon he has a healthy a. strong heart

- od lat jest chory na serce he’s had a heart condition for years

- serce waliło mu jak młotem his heart was thumping away like a drum

- tulić kogoś do serca to hug sb to one’s breast

- upadł, łapiąc się za serce he fell pressing his hand to his heart

- złożył przysięgę, kładąc rękę na sercu he took an oath with his hand on his heart

- człowiek wielkiego serca a. o wielkim sercu a big-hearted a. generous-hearted person

- być człowiekiem małego serca a. o małym sercu to be a faint-hearted a. pigeon-hearted person

- mieć dobre/miękkie/zimne/nieczułe serce to have a good/soft/cold/hard heart

- serce jak kamień a. serce z kamienia a heart of stone

- potrzeba nam gorących/ofiarnych serc we need enthustiastic/dedicated people

- sekrety jej serca the secrets of her innermost soul

- kochać/nienawidzić kogoś całym sercem a. z całego serca to love/hate sb with all one’s heart a. with one’s whole heart

- mam serce przepełnione radością/smutkiem my heart brims over with joy/sadness

- napełniasz nasze serca dumą/szczęściem you fill our hearts with pride/happiness

- myśli, które napełniają serca rodziców strachem thoughts that strike fear in the hearts of parents

- on jest bliski/drogi memu sercu he is close/dear to my heart

- ta wiadomość uraduje twoje serce the news will gladden your heart

- sercem jestem przy was a. z wami my heart goes to you a. is with you

- zjednała sobie serce publiczności she won the hearts of the audience

- zawsze okazywał nam serce he was always kind-hearted towards us

- oddać komuś serce to give one’s heart to sb

- zabrać a. skraść komuś serce to steal sb’s heart

- zdobyć/podbić czyjeś serce to win/capture sb’s heart

- złamać komuś serce to break sb’s heart

- wojownik o lwim sercu a lionhearted warrior

- nawoływał towarzyszy, by nie tracili serca he appealed to his companions not to lose heart

- serce z piernika/czekolady heart-shaped gingerbread/chocolate

- wisiorek w kształcie serca a pendant in the shape of a heart

- w sercu dżungli/miasta in the heart of a jungle/city

- □ Serce Jezusa Relig. the Sacred Heart

- sztuczne serce Med. artificial a. mechanical heart

- Ryszard Lwie Serce Richard of the Lion’s Heart

■ do głębi serca [przejąć się, wzruszyć] deeply

- jak a. co serce (komuś) dyktuje [mówić, pisać] from the a. one’s heart

- od serca [rozmowa, wyznanie, słowa] heart-to-heart; [bić brawo, pomagać] wholeheartedly

- przyjaciel/przyjaciółka od serca a bosom friend

- w głębi serca [zazdrościć, myśleć, odczuwać] in one’s heart of hearts, deep in one’s heart

- w prostocie serca [wierzyć, zwierzać się] naively; [postępować] artlessly

- w sercu [uważać, czuć] privately

- z biciem a. drżeniem serca a. z bijącym sercem (z niepokojem, niepewnością) with one’s heart in one’s mouth; (ze wzruszeniem) with a lump in one’s throat

- z bólem serca with an aching heart

- z ciężkim sercem with a heavy heart

- z dobrego a. z dobroci serca [pomagać, ofiarować] out of the goodness of one’s heart

- ze szczerego serca [wspomagać, poświęcać się] kind-heartedly

- z głębi serca [uczucia, życzenia] from the bottom of one’s heart

- z lekkim sercem (radośnie) with a light heart; (nie bacząc na konsekwencje) light-heartedly

- z otwartym sercem [przyjąć, witać, odnosić się] with an open heart

- dama a. pani a. wybranka a. królowa czyjegoś serca sb’s sweetheart; sb’s lady-love przest.

- zdobywca a. pogromca a. pożeracz serc a heartbreaker; a ladykiller pot.

- brać (sobie) coś do serca to take sth to heart

- być bez serca a. nie mieć serca to have no heart

- chwytać kogoś za serce to tug at sb’s heartstrings

- czytać w czyimś sercu to read sb’s thoughts

- kamień spadł mi z serca that is a weight off my mind

- leży mi na sercu twoje zdrowie/szczęście I have your health/happiness at heart

- tyle kłopotów leży mi na sercu I have so many troubles to worry about

- mieć gołębie serce to be gentle at heart

- mieć serce dla kogoś/do czegoś to be fond of sb/sth

- mieć serce jak głaz a. z kamienia, mieć kamienne serce to have a heart of stone

- mieć serce na dłoni to have one’s heart in the right place

- on co ma w sercu, to w gębie pot. a. na języku he is a person of candour

- mieć zajęcze serce to be chicken-hearted a. chicken-livered

- mieć złote serce to have a heart of gold

- miękko mi się robi koło serca my heart melts

- nie mieć serca czegoś zrobić to not have the heart to do sth

- nie mam serca powiedzieć jej prawdy I haven’t (got) the heart to tell her the truth

- nie mieć serca dla a. do kogoś to dislike sb

- nie mam już dla niej serca I don’t like her any more

- nie mieć serca do czegoś (nie mieć ochoty) to be lukewarm about sth

- on nie ma serca do sportu his heart’s not in sport

- nosić a. chować kogoś/coś w sercu to have sb/sth engraved upon one’s heart

- otworzyć serce komuś a. przed kimś to open one’s heart to sb, to pour out one’s heart to sb

- pójść za głosem serca to follow one’s heart

- idź za głosem swojego serca let your heart rule your head

- przypaść komuś do serca to take a. catch sb’s fancy

- przypadł mi do serca I took an instant liking to him

- przypadłeś jej do serca she took a shine to you pot.

- serce kraje się a. pęka mi na widok… it breaks my heart to see…

- serce o mało nie pękło mu z żalu/tęsknoty his heart almost burst with grief/longing

- serce mi krwawi pain rends my heart

- serce staje mu w gardle a. podchodzi a. skacze mu do gardła (z niepokoju, obawy) he has his heart in his mouth a. throat; (z podniecenia, wzruszenia) his heart leaps

- serce rosło na widok jej zdrowych dzieci it was a joy to see her healthy kids

- serce wyrywa się mu do kogoś/czegoś he feels a yearning for sb/sth

- serce zamiera mu w piersi his heart skips a. misses a beat

- serce zamarło jej z zachwytu she was speechless with delight

- trafić a. przemówić do czyjegoś serca to touch sb’s heart

- ująć kogoś za serce a. poruszyć czyjeś serce (wzruszyć) to touch sb’s heart

- jednym uśmiechem potrafi ująć ją za serce his smile is enough to melt her heart

- ukłuć kogoś w serce to pierce sb’s heart (like a dagger)

- wkładać w coś (całe) serce to put one’s heart and soul into sth

- wkraść się do czyjegoś serca to gain a place in sb’s affections

- wyrzucić kogoś z serca to wipe sb out of one’s memory

- zdjąć komuś kamień z serca to take a load off sb’s mind

- zrzucić kamień z serca to get it off one’s chest pot.

- serce nie sługa przysł. the heart knows no master

( decl like adj) zloty

* * *

1. (= ze złota) gold, golden; złoty medal gold medal; złoty medalista gold medalist; złote runo mit., t. przen. the Golden Fleece; złoty cielec Bibl., t. przen. golden calf; złota księga golden book; złota młodzież gilded youth; złote wesele l. gody golden wedding (anniversary); złote jabłko l. złoty interes l. złota żyła gold mine; obiecywać komuś złote góry promise the earth to sb; zapisać się złotymi zgłoskami engrave one's name in letters of gold; zabić kurę, która znosi złote jajka kill the goose that lays the golden eggs.

2. (= złocisty) golden; złota kula bot. coneflower, golden glow ( Rudbeckia laciniata); złota reneta ogr. golden russet; złota rybka icht. goldfish; złota jesień Indian summer.

3. (= doskonały) golden; to złoty człowiek he has a heart of gold, he is an extremely obliging person; złota wolność hist. privileges enjoyed by the Polish nobility in the 16th and 17th centuries; złoty wiek golden age; złota myśl maxim, adage; złota seria winning streak; mieć złote serce have a heart of gold; złota rączka handyman; złoty środek golden mean, happy medium; mój złoty! emf. my dear!

zloty, PLN; zarabiam około dwóch tysięcy złotych I earn about two thousand zlotys.

złoty¹ (-to²) (ze złota) golden, Gold-; kolor goldfarben, golden;

złoty medal m Goldmedaille f;

złoty człowiek lieb(enswürdig)er Mensch m, herzensguter Mensch m;

mieć złote serce ein herzensguter Mensch sein;

on jest złotą rączką er ist handwerklich sehr geschickt;

obiecywać złote góry das Blaue vom Himmel (herunter) versprechen;

złoty wiek m goldenes Zeitalter n;

złoty środek m die goldene Mitte

złoty² m (- ego; -e) Zloty m;

masz pięć złotych? hast du fünf Zloty?;

mam trzy złote ich habe drei Zloty;

to kosztuje sto złotych das kostet hundert Zloty

- złoty medal a gold medal

- złota moneta a gold coin

- ich złota zastawa stołowa their gold plate

- złota barwa a golden colour

- to złoty człowiek he’s got a heart of gold

- moi złoci dear folks

■ złota jesień ≈ Indian summer

- złota księga the roll of honour

- złota młodzież pejor. gilded youth (+ v sg/pl)

- złota seria winning streak

- złote serce a heart of gold

- złote wesele a. gody (rocznica wydarzenia) a golden jubilee, the fiftieth anniversary; (rocznica ślubu) the golden wedding

- złoty okres the golden age

- złoty okres w historii kina the golden age of cinema

- złoty środek the golden mean, a happy medium

- złoty wiek a golden age

- mieć złote ręce to be a dab hand GB pot.

- zapisać a. wyryć coś złotymi zgłoskami to immortalize sth

- jego imię zapisało się złotymi zgłoskami w dziejach tego narodu his name was immortalized in the annals of the nation’s history

złoty [zwɔtɨ]

I. m dekl wie adj ( waluta) [Polnischer] Zloty m

II. adj

1) ( ze złota) obrączka, kielich Gold-

\złoty medal Goldmedaille f

2) ( w kolorze złota) włosy golden, goldfarben

złota rybka zool Goldfisch m

3) jej mąż to złota rączka ihr Mann hat ein Händchen für alles, ihr Mann ist [handwerklich] sehr geschickt

złote wesele goldene Hochzeit

\złoty wiek goldenes Zeitalter

mieć złote serce ein Herz aus Gold haben

obiecywać złote góry goldene Berge versprechen, das Blaue vom Himmel [herunter] versprechen ( fam)

znaleźć \złoty środek die goldene Mitte finden